Samenvatting webinar 19 en 22 juni 2020

De tekenen van de tijd verstaan

Ons hart moet kloppen
Leiderschap en missionaire kerk zijn in tijden van corona verschilt niet veel van ‘normale’ tijden, als er geen corona is. De focus ligt daarmee minder op corona, maar veel dieper. Als men buiten de coronatijd niet missionair is, dan ben je het ook niet in de coronatijd. ‘Divine Renovation’ (DR) heeft gedurende de coronatijd veel webinars gegeven en daarmee veel informatie gegeven, maar informatie is niet genoeg. Als je de vragen wilt beantwoorden van het HOE, moet je eerst overtuigd zijn van het WAAROM. Ons hart moet kloppen, dat kan pas als we hoop hebben. 

Contextualiseren
DR is geen programma, maar een theologisch en pastoraal voorstel. God wordt geëerd als we ‘leerlingen van Jezus maken’ (zie Mt. 28, 19-20) en vrucht dragen. Bepaalde geleefde waarden brengen gezondheid en vruchten voort. Wat zijn deze geleefde waarden? Deze waarden moeten vervolgens gecontextualiseerd worden. Hoe jouw parochie vruchtbaar kan zijn, zal daarom verschillen van de St. Benedictusparochie in Canada. 

Apocalyps
De coronatijd voelt aan als een Apocalyps met zijn lege straten zoals je die in films ziet. Als we kijken naar wat de echte betekenis van Apocalyps is dan betekent dat ‘onthulling’. Wat wordt onthuld in deze coronatijd als je kijkt naar de maatschappij, de kerk, het bisdom, de parochie en mijzelf? 

Onze pastorale methode was en is: pastorale zorg verlenen aan de mensen die naar ons toekomen. Maar nu komen de mensen niet meer. Dat betekent dat we missionair moeten zijn t.a.v. onze eigen parochianen! En daar waren we niet klaar voor. 

‘Blow your mind’
Er is onthuld, dat onze oude pastorale methodes niet meer werken. Ze werkten in een wereld toen deze wereld nog ‘christelijk’ was, maar dat is ze niet meer. We kunnen niet alleen de structuren veranderen, we moeten ook de mindset achter de structuren veranderen. Er moet bekering komen, ‘metanoia’ (Grieks). Deels betekent dit berouw over onze zonden. Maar het is meer dan dat. ‘Meta’ – transformeren, veranderen, ‘noia’ – gedachten/geest. In het Engels kan dat wellicht het beste duidelijk gemaakt worden met de uitdrukking ‘Blow your mind’, ‘Laat God je geest omverblazen.’ 

Ben je in staat om tot de Heer te gaan en Hem te vragen om jou rust/vrede te geven in deze dorre tijd? Ben je bereid om jouw gedachten/geest door Hem te laten veranderen, door Hem ‘omver te laten blazen’?

Mini ijstijd
Hoe moeten we deze coronacrisis zien? Is het een sneeuwstorm, een lange winter of misschien een mini-ijstijd? Fr. Mallon denkt, dat de coronacrisis geen onderbreking is, maar een breuk. We gaan na deze tijd niet meer terug naar wat voorheen normaal was. We leven in een mini-ijstijd. Het is een seizoen van sterven en verrijzen, een tijd van genade. We moeten transformeren, vanuit onze oude modellen van kerk zijn naar modellen van missionair kerk zijn. De Kerk als geheel gaat niet dood, maar onze oude modellen van kerk zijn. Het model van de huidige parochiestructuur is stervend.

“If you love the form, you have everything to lose. If you love what gives it its form, you’re free to receive whatever it is turning into” ~Scott Ericson 

(Als je van de vorm houdt, kun je alles verliezen. Als je houdt van hetgeen wat de vorm geeft, dan ben je vrij om te ontvangen waarin het verandert.)

Houden we meer van de vorm, dan van Diegene die de vorm geeft? Dan zullen we sterven.
Zie ook paus Franciscus, Evangelii Gaudium 28, die spreekt over een ‘missionaire impuls’, die alles kan veranderen.

 

Leren van de vier mannen met hun verlamde vriend op het dak van Petrus

We lezen het Evangelie van Marcus 2:1-5 
Toen hij enige dagen later in Kafarnaüm was teruggekeerd, en men hoorde dat Hij thuis was, stroomden de mensen in zulk een aantal samen, dat zelfs de ruimte voor de deur geen plaats meer bood toen Hij hun zijn leer verkondigde.  Men kwam een lamme bij Hem brengen, die door vier mannen gedragen werd.  Omdat zij wegens de menigte geen mogelijkheid zagen hem dicht bij Jezus te brengen, legden ze het dak bloot boven de plaats waar Hij zich bevond, maakten er een opening in en lieten het bed, waarop de lamme uitgestrekt lag, zakken.  Toen Jezus hun geloof zag, zei Hij tot de lamme: “Mijn zoon, uw zonden zijn u vergeven.”  - 

Fr James Mallon beschrijft 3 observaties over de 4 mannen die de lamme bij Jezus brachten:

1. Verlangen
De mannen hadden het verlangen om hun verlamde vriend tot aan de voeten van Jezus te brengen, zodat Jezus tot hem kon spreken en hem kon genezen. Heb ik een verlangen om mensen bij Jezus te brengen? God legt dat verlangen in ons hart als we tijd met Hem doorbrengen.

2. Overtuiging
De mannen hadden de overtuiging dat Jezus het verschil zou maken. Ze brachten hun vriend aan de voeten van Jezus. Wat doen wij? Brengen wij mensen aan de voeten van Jezus? Of brengen wij mensen tot aan de rand van de menigte en zeggen dan ‘close enough’ (dichtbij genoeg), zoals vaak bij de sacramentenvoorbereiding. We moeten mensen echt tot aan de voeten van Jezus brengen. Hebben we de overtuiging dat Jezus verschil gaat maken?

3. Wil
Ze wilden doen wat het hen ook zou kosten om hun vriend bij Jezus te brengen. Ze hebben daarvoor zelfs een gat in het dak van het huis van Petrus gemaakt! Waarschijnlijk was Petrus wel het type – groot en sterk – waarmee je geen ruzie wilde krijgen, maar de vrienden hadden de wil om te doen wat nodig was om hun vriend bij Jezus te krijgen. Hebben wij de wil en de moed om obstakels te overwinnen?

 

3 sleutels om van maintenance (onderhoud) naar mission (missie) te gaan

De omslag van een onderhoudspastoraal naar een missionaire parochie vraagt veel tijd en inspanning. Op dit moment zijn er 60 parochies in 8 landen die binnen het netwerk van DR hiermee bezig zijn en hierin gecoacht worden. Wij hebben 3 sleutels ontdekt om van maintenance (onderhoud) naar mission (missie) te gaan. Deze 3 sleutels zijn op basis van de ervaring van DR naar boven gekomen. Het zijn sleutels, dat wil zeggen bedoeld om deuren te openen. Het gaat om: de kracht van de heilige Geest, de prioriteit van evangelisatie en de beste principes van leiderschap.

1. De kracht van de heilige Geest
Je vraagt je misschien af waar ‘gebed’ en ‘de Eucharistie’ zijn in dit rijtje. Deze zijn zeker essentieel als het gaat om het parochieleven, maar het gaat hier om sleutels die de weg naar een missionaire parochie openen. Veel parochies over de hele wereld bidden en vieren (dagelijks) de Eucharistie, maar ze zijn niet missionair, sommigen zijn zelfs stervend. De ring in het logo die de drie sleutels bij elkaar houdt is de Eucharistie.

De kerk is geboren met Pinksteren, met de komst van de heilige Geest. Niet op Goede Vrijdag of met Kerst. Ze is geboren op de dag dat de heilige Geest kwam en mensenlevens veranderd werden door die heilige Geest. Je hebt de heilige Geest nodig. 

Parochievernieuwing kost tijd, inspanning en doet pijn. Nodig de heilige Geest steeds opnieuw uit. Parochies veranderen als mensen veranderen, als mensen geraakt worden. Met name zien wij bij DR, dat bij de Alpha cursus (meestal bij het weekend over de heilige Geest), dat mensen geraakt worden door de heilige Geest en dat hun leven verandert.

2. De prioriteit of het primaatschap van evangelisatie
Eerst evangelisatie onder volwassenen, jongeren en kinderen. En dan pas verdere catechese. Evangelisatie betekent niet een programma net als vele anderen. Het is het eerste wat je doet en wat alles voortstuwt. 

3. De beste principes van leiderschap
Het beste van leiderschap, met name leiderschap vanuit een team en dienend leiderschap.

Deze drie sleutels kun je leggen op de kenmerken die de 4 mannen hadden om hun vriend bij Jezus te brengen.

1. De kracht van de heilige Geest: dat is het verlangen om mensen bij Jezus te brengen, dat de heilige Geest ons schenkt.
2. De prioriteit of het primaatschap van evangelisatie: dat is de overtuiging, dat je weet dat Jezus een verschil kan maken in het leven van mensen.
3. De beste principes van leiderschap: dat is de wil om obstakels op weg naar het doel voor mensen te verwijderen.

 

Mogelijke valkuilen bij parochievernieuwing

Fr. James Mallon noemt drie valkuilen bij parochievernieuwing:

1. Pas op voor pneumaphobia: de angst voor de heilige Geest. Theologisch of intellectueel laten we de heilige Geest toe, maar we willen of durven ons niet open te stellen voor de ervaring van de heilige Geest.

2. Pas op voor conflatie (begrippen door elkaar gebruiken): dat wil zeggen om evangelisatie met catechese te verwarren. Je kunt mensen geen catechese geven (‘opvoeden’) als je niet evangeliseert (‘er baby’s bijkomen). 

3. Pas op voor dualisme: dat je onderscheidt maakt tussen wat geestelijk is en wat niet geestelijk zou zijn. We kunnen veel leren van andere bereiken/ vakgebieden, bijvoorbeeld t.a.v. leiderschap.
‘Gratia non tollit natura, sed perficit’ ~Thomas van Aquino
(Genade vervangt de natuur niet, maar perfectioneert het)

Geloof je dat het kan?
Canada is geen Nederland. Een stagiaire uit Frankrijk, die stage liep in de St. Benedictusparochie in Canada, merkte op dat hij Canada meer geseculariseerd vond dan Frankrijk. Nu is Frankrijk geen Nederland of België, maar het laat zien dat Canada ook erg geseculariseerd is. Fr. James Mallon wil hier mee zeggen, verwar Canada niet met het meer christelijke Verenigde Staten. Dus: ‘Denk niet dat het bij jullie niet kan’.

‘Whether you think you can or you can’t, you’re right.’ ~Henry Ford
(Wanneer je denkt dat je het niet kan of je het wel kunt, je hebt gelijk)

Het beste is als je mensen hebt met vuur in het hart (verlangen en overtuiging), die geleid willen worden. Heb geduld, dit is een proces dat minimaal 10 jaar duurt! Maar je gaat in de goede richting.