Hoe kunnen we mensen helpen om leerling van Jezus te worden?

De ‘grote opdracht’ die Jezus ons gaf was 'leerlingen maken' (Mt. 28, 19-20). Maar hoe doe je dat? Deze vraag staat centraal in het hoofdseminar van Hadewijch Klaassen, consultant sociale verandering en lid van het leiderschapsteam van de Titus Brandsma parochie in Wageningen en omstreken. 

Brug van vertrouwen

Hadewijch begint haar seminar met een stimulerende vraag: ‘Wie is voor jou cruciaal geweest in het zien/ontmoeten/ontdekken van Jezus?’ Ze vertelt dat voor haar deze persoon haar grootmoeder was: een voorbeeld in zachtmoedigheid en wijsheid. De coherentie in het leven van haar grootmoeder en de liefde waarmee zij over Jezus sprak, vormde voor Hadewijch een brug van vertrouwen. Vertrouwen om meer te willen weten over die Jezus van wie haar grootmoeder zo hield. Zo worden wij allemaal uitgedaagd een brug van vertrouwen te zijn, een brug tussen Jezus en de ander. ‘Maar hoe kunnen wij die brug slaan?’

Vijf fasen

In de Verenigde Staten is onderzoek gedaan naar hoe mensen die Jezus nog niet volgden, leerlingen van Hem werden. Sherry Weddell beschrijft in haar boek Forming Intentional Disciples (2012)* vijf fasen waarin een persoon zich kan bevinden. Deze fasen zijn geformuleerd om gelovigen te helpen herkennen waar de ander zich bevindt en wat die ander kan worden aangeboden. Leerling van Jezus worden gaat niet vanzelf.

In het seminar doorloopt Hadewijch samen met het publiek de verschillende fasen. De eerste fase is die van vertrouwen. In deze fase staat het opbouwen van een vertrouwensrelatie met de persoon die Jezus nog niet kent centraal. Het vraagt van ons een offer om actief te kiezen om te investeren in de ander. Niet op een manipulatieve manier, maar door een authentieke vriendschap met de ander op te bouwen. Daarbij staat het volledig accepteren van deze persoon voorop, ondanks zijn of haar overtuigingen of gedragingen. 

De tweede fase is het ontstaan van nieuwsgierigheid. In deze fase gaat de persoon vragen stellen. Je kunt hierbij denken aan vragen als: ‘Hoe komt het dat jij vrede ervaart, ondanks de tegenslagen in jouw leven?’ Vanuit zijn comfortzone kijkt deze persoon naar jouw leven. In deze fase is het belangrijk dat wij als gelovigen gedoseerd antwoorden geven op de gestelde vragen en ook wedervragen blijven stellen. 

De derde fase is de fase van openheid. Dit is best spannend, omdat de persoon die Jezus nog niet kent, zijn zelf-beschermende muren moet afbreken. Hij moet besluiten dat er een mogelijkheid is dat er een God bestaat, en dat hij zijn gedachten of overtuigingen misschien moet gaan veranderen. Dit vraagt het overwinnen van obstakels, zoals het loslaten van oude gedachten en het durven ingaan tegen de overtuigingen van de huidige maatschappij. Dat is lastig, want er zijn genoeg redenen om je niet open te stellen voor God en het christelijke geloof.

De vierde fase is de fase waarin er echt op zoek wordt gegaan. Iemand wil God zien en weten hoe het zit. Deze persoon gaat ‘dingen uitproberen’, zoals bidden, naar de H. Mis of de aanbidding, en hij of zij maakt kennis met het ‘kerygma’ (de verkondiging in de Geest dat Jezus de Verlosser is). 

De vijfde en laatste fase is het moment waarop iemand besluit om echt een leerling van Jezus te willen zijn. Ook deze fase vraagt om het overwinnen van obstakels, omdat het nogal wat consequenties heeft voor je dagelijkse én eeuwige leven. De persoon in kwestie maakt een kosten/batenanalyse. ‘Heb ik het er voor over om mijn oude leven op te geven? En wat levert mij dat op?’

In de praktijk

Dit is natuurlijk een mooi model, maar ‘wat doen wij in onze parochie voor mensen in deze verschillende fasen?’ Hadewijch stimuleert het publiek om hierover in gesprek te gaan met de mensen uit de eigen parochie. Vaak zijn er in een parochie veel activiteiten voor mensen in de vierde fase, zoals catechese. ‘Maar misschien wordt het tijd om na te denken hoe wij mensen in de andere fasen in onze parochie tegemoet kunnen komen.’

Nadat het publiek de tijd heeft gehad om in gesprek te gaan, benadrukt Hadewijch nogmaals het belang van vriendschap. Vrienden zijn open en durven kwetsbaar te zijn naar elkaar. Jezus zei: ‘Ik heb jullie vrienden genoemd, omdat Ik alles wat ik van mijn Vader gehoord heb, aan u bekend heb gemaakt’ (Joh. 15, 15). Laten wij net als Jezus vrienden worden met mensen die Hem nog niet kennen en hen alles bekend maken wat God aan ons bekend heeft gemaakt! 

* Weddell, S. (2012). Forming Intentional Disciples. Our Sunday Visitor Inc., Verenigde Staten. 
 

Tekst: Lisanne Hoogenboom, Foto: Ramon Mangold