5 fouten die je kunt maken bij het leiden van een kring of kleine groep

In parochies die de missie van Jezus centraal stellen, namelijk om mensen uit te nodigen om Jezus te ontmoeten en Zijn leerling te worden (naar Mt. 28, 19-20), komen er inderdaad mensen tot (een dieper) geloof in Jezus Christus. Dat is bijzonder om mee te maken! Nieuwe mensen, nieuwe gelovigen komen de parochie binnen. Wat nu? Veel katholieke parochies zijn niet ingericht op een vorm van begeleiding van deze mensen. Eén onderdeel dat belangrijk is in de verdere begeleiding en dat zowel uit de praktijk en de literatuur naar voren komt, is het belang van kleine groepen. Veel van deze nieuwe gelovigen zijn juist in zo’n kleine groep – bijvoorbeeld in cursussen als Alpha, Sycamore of de doopvoorbereiding – tot geloof gekomen. Na hun doopsel vallen zij vaak in een gat, omdat de betreffende groep gestopt is. Daarom is het belangrijk dat ook hierna er kleine groepen in de parochie zijn waar zij zich bij aan kunnen sluiten. Daarbij is het goed om te vermelden dat deze kleine groepen niet alleen bedoeld voor nieuwe katholieken, maar voor elke gelovige die verder wil groeien als christen en beseft dat hij of zij anderen hiervoor nodig heeft.

Een kleine groep of een kring is een groep mensen met wie je het geloof deelt en samen bidt (5 tot 10 personen). In de kleine groepsgrootte wordt iedereen gezien en gehoord. Als leerling van Christus deelnemen aan een kring helpt je om geloofsgroei door te maken, bemoedigd te worden en uitgedaagd te worden. Er zijn echter een aantal factoren die bevorderend of juist niet zo bevorderend werken. Carolien Hoogenboom, medewerkster bij de Missionaire Parochie, maakte een bewerking van een Engelstalig artikel over de 5 fouten die je kunt maken bij het leiden of deelnemen aan een kring.

1. Een onveilige sfeer toelaten
In een kleine groep worden de gesprekken en persoonlijke groei beter wanneer men zich helemaal vrij voelt om iets van zijn persoonlijke uitdagingen/kwetsuren te delen. Juist daarin kun je er voor elkaar zijn, iemand bijstaan en helpen, al is het maar door te luisteren.

De sfeer kan echter al gauw onveilig worden als er te gemakkelijk in een adviesrol wordt gesprongen, kritiek wordt geleverd, over gevoelens heen gelopen wordt of men het verhaal naar zijn eigen verhaal keert. Of wanneer mensen iets gedeeld hebben en er vervolgens buiten de kring over gesproken wordt en ze het via via terugkrijgen. 

Voor leden van een kring is het belangrijk om elkaar steeds te herinneren aan het belang van de veilige sfeer, het besloten karakter en een liefdevolle reactie. Wanneer iemand emotioneel wordt of iets lastigs heeft gedeeld, neem dan gerust de tijd om direct een pauze in te lassen en voor deze persoon of de situatie te bidden (als hij of zij dat op prijs stelt).

2. Het verkeerde tempo hanteren
Het is gebruikelijk om een bepaald leesschema, curriculum of opbouw van een kringbijeenkomst aan te houden. Maar het kan een valkuil zijn om het programma leidraad te laten zijn over de bijeenkomst. Wanneer er een goede discussie start of iemand duidelijk iets wil delen met de groep, zou het jammer zijn als dat wordt afgekapt omwille van de planning.

Kijk per bijeenkomst dus goed naar de behoefte van de leden. Wil men een thema bespreken, iets kwijt, vraagt het energielevel iets anders of merk je dat God iets anders in gedachten heeft, durf dan af te wijken van wat je gepland had. Ga niet te snel door, maar laat men even verwerken wat er is gezegd of gebeurd.

3. Alleen samenkomen voor de kringbijeenkomsten
Het is onverstandig om als kring alleen voor de kringbijeenkomsten bij elkaar te komen. Daarmee wordt de kring een soort klas of programma wat je volgt. Het gaat er echter om dat we ons (christelijk) leven met elkaar delen.

Probeer daarom ook eens los van de kringbijeenkomsten met mensen uit je kring samen te komen. Ga eens samen naar de film, nodig iemand uit om bij je te eten of doe samen vrijwilligerswerk. Niet zozeer als groep, maar als leden uit de groep die hun leven met elkaar delen. Dat is geen extra to do- item, maar doen wat je toch al deed maar dan samen. Je zult zien dat dit een positieve invloed zal hebben op de bijeenkomsten.

4. Een goede groepsdiscussie verstoren
Het is niet altijd makkelijk om een goede discussie te voeren. Hard tegen hard werkt vaak niet. Je hebt er meer baat bij om verhelderende open vragen te stellen. En daarna door te vragen in plaats van direct vanuit je eigen standpunt te reageren. Wees niet bang om af en toe een stilte te laten vallen. 

Merk je dat je een Bijbeltekst hebt gelezen en iedereen er wel een beetje hetzelfde in staat, probeer dan eens als advocaat van de duivel op te treden, vraag door naar wat die tekst voor iemand betekent in zijn dagelijks leven of draai vragen eens om. Waarom vertrouwt Jezus zijn leerlingen, waarom doet Hij de dingen niet zelf, waarom neemt Jezus risico’s?

5. Te lang in dezelfde groep blijven
Het is heel fijn om in dezelfde groep te blijven voor een langere periode. Je hebt immers diepe, authentieke relaties opgebouwd en je weet wat je elkaar te bieden hebt. Het is echter niet goed om te lang in dezelfde groep te blijven.

Als we dat doen, dan ontzeggen we daarmee anderen de mogelijkheid om dezelfde gemeenschapservaring op te doen. Leden vergeten om verwelkomend en liefdevol te zijn naar nieuwe leden, en vergeten de missionaire focus. Je mist nieuwe inzichten en frisse geluiden om het Woord van God te bekijken. In de Bijbel gaat het vaak over vermenigvuldigen (Mt. 28, Han. 1, 8). Jezus heeft het ons geleerd. Gezonde dingen zijn er om te groeien.

Kijk dus hoe je per tweetal een nieuwe groep kunt starten. Zegen elkaar in deze nieuwe missie. En natuurlijk zorg je af en toe voor een reünie met je oude groep. Verkondig vanaf het begin de visie van vermenigvuldiging, dan is de verwachting helder.

Dit artikel is gebaseerd op het artikel ‘5 mistakes that ruin small groups’ van Carter Moss.

Carolien Hoogenboom, 2023

Foto: Myrthe Roth, 2023